Χρονολόγιο του Μακεδονικού Αγώνα .

"Ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας Τριάδος ότι θα διαφυλάξω το μυστικό. Ότι θα εργάζομαι με όλην την ψυχήν μου και την καρδίαν μου προς εξόντωση των Βουλγάρων κακούργων και προς επιτυχίαν της ελευθερίας της Πατρίδος μου Μακεδονίας. Είς τους εχθρούς της πατρίδος μου δεν μαρτυρύσω το παραμικρόν ακόμη και αν μου βάλουν το μαχαίρι στον λαιμόν. Αν παραβώ τον όρκο μου ο θεός ας με τιμωρήσει και οι ελευθερωταί της πατρίδος μου ας με κομματιάσουν και η αμαρτία να είναι στον λαιμό".

Όρκος του Μακεδονομάχου

Αρχικώς ο Μακεδονικός αγώνας δεν ήταν ο μοναδικός που υπήρξε, ακόμη 2 φορές οι Έλληνες της Μακεδονίας προσπάθησαν να απελευθερώσουν τα εδάφη της, τα έτη 1878 και 1896 λίγο πριν τον ατυχή Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Σκοπό τους είχαν να καταρήγσουν την συνθήκη του Αγίου Στεφάνου  σύμφωνα με την οποία το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας θα προσαρτούνταν στη Βουλγαρία. Αργότερα στους Βαλκανικούς πολέμους η Μακεδονία ''εσώθη'' και ενώθηκε με την υπόλοιπη Ελλάδα.

Το χρονικό του Αγώνα

 1900 Ενθρόνιση του επισκόπου Γερμανού Καραβαγγέλη στη Μητρόπολη Καστοριάς, όπου και δραστηριοποιείται στην περιοχή.

 19 Αυγούστου 1902 Μάχη στο Τριγωνικό της Κοζάνης.

 1902 Ο Ίων Δραγούμης τοποθετείται υποπρόξενος στο Μοναστήρι, όπου και προωθεί τα ελληνικά συμφέροντα στη περιοχή.

11 Ιουλίου 1903 Μάχη στο Πισοδέριο της Φλώρινας

1903 Οργανώνεται στην Αθήνα το Μακεδονικό Κομιτάτο υπό τον δημοσιογράφο Δημήτριο Καλαποθάκη κατόπιν εκκλήσεων του Μητροπολίτη Γερμανού. Κρητικοί εθελοντές στη Μακεδονία. Πρώτος νεκρός του Αγώνα ο κρητικός οπλαρχηγός Γεώργιος Σεϊμένης στο Λέχοβο που κατακρεουργείται αν και καθηλωμένος στο κρεβάτι από τους κομιτατζήδες.

19 Σεπτεμβρίου 1904, Μάχη στο Πολυπόταμο, το αντάρτικο άγημα έχει αρχηγό τον Μίκη Ζέζα ψευδώνυμο του Πάυλου Μελά.

1904 ο Λάμπρος Κορομηλάς τοποθετείται πρόξενος στη Θεσσαλονίκη με νέες προβολές των ελληνικών επιδιώξεων.

13 Οκτωβρίου 1904, Σκοτώνεται σε μάχη στη Στάτιστα (σημερινό όνομα "Μελάς") των Κορεστίων ο Παύλος Μελάς. Ελληνικό στρατιωτικό τμήμα διέρχεται τη μεθόριο. Οι ελληνικές αρχές της Θεσσαλονίκης ενισχύουν και εξοπλίζουν τα ελληνικά ανταρτικά σώματα.

 7 Νοεμβρίου 1904 Μάχη στο Σκλήθρο,

 2 Δεκεμβρίου Μάχη στο Ανταρτικό, 1905 τα ελληνικά σώματα αποκρούουν σθεναρά βουλγαρικές επιθέσεις ακολουθώντας την τακτική των κλεφτών.

19 Φεβρουαρίου 1905 Μάχη Μοριχόβου,

24 Φεβρουαρίου 1905 μάχη Λεχόβου,

 25 Μαρτίου 1905 μάχη στη Ζαγορίτσιανη,

 11 Απριλίου 1905 μάχη Σουμπανίστης,

 8 Μαϊου 1905 μάχη του Ζελόβου,

22 Αυγούστου 1905 μάχη στο Γυμνοτόπι,

5 Σεπτεμβρίου μάχη στο Στρυμονικό,

 1906 ο Κορομηλάς επιζητεί την επίσημη συμμετοχή της Ελλάδας με αποστολή στρατού. Τέσσερα ελληνικά ανταρτικά σώματα σε σύγκρουση με τον οθωμανικό στρατό διαλύονται.

6 Αυγούστου 1906 μάχη στη Λίμνη Γιαννιτσών,

 7 Αυγούστου 1906 μάχη στο Καστανόφυτο,

 14 Σεπτεμβρίου 1906 μάχη στο Μορίχοβο,

23 Σεπτεμβρίου 1906 μάχη στο Μελισσότοπο

 21 Δεκεμβρίου 1906 μάχη στην Λίμνη Γιαννιτσών,

1907 η Αγγλία ασκεί πολιτική πίεση απαιτώντας την περιστολή των ελληνικών δράσεων στη περιοχή. Η Ελληνική Κυβέρνηση σε δίλημμα. Η Τουρκία απαιτεί την απομάκρυνση του Λ. Κορομηλά από το Προξενείο της Θεσσαλονίκης. Απομακρύνεται, αλλά το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών τον διορίζει Γενικό Επιθεωρητή των προξενείων της διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο ακόμα περισσότερο τη δράση του.

 4 Γενάρη 1907 μάχη σε Άθυρα και Κουφάλια,

 27 Φεβρουαρίου 1907 μάχη της Νικόκλειας,

13 Μαρτίου 1907 μάχη της Πέτρας,

 8 Μαϊου 1907 μάχη στο Παλαιοχώρι Κορεστίων,

15 Ιουλίου 1907 Μάχη στο Καλογερικό,

10 Σεπτεμβρίου μάχη της Παπαδιάς,

 1908 Με την επανάσταση των Νεοτούρκων το Οθωμανικό κράτος παραχωρεί σύνταγμα και ίσα δικαιώματα σε όλους τους πολίτες. Ολοκληρώνεται ο Μακεδονικός Αγώνας με επιτυχία καταφέρνοντας να διατηρήσει τη συνοχή του Ελληνισμού της Μακεδονίας.

 18-19 Γενάρη 1908 μάχη στον Άγιο Ιωάννη Καστανιάς,

18 Μαρτίου 1908 μάχη στην Ζούζουλη, 26 Μαρτίου 1908 μάχη της Βίτσιανης,

10 Μαϊου 1908 μάχη στο Κωστενέτσι, 6 Ιουνίου μάχη στην Δόγιαννη.