Η δεύτερη Μάχη των Θερμοπυλών (1941)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Μάχη των Θερμοπυλών του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου έλαβε χώρα το 1941, συνέπεια της υποχώρησης των συμμαχικών στρατευμάτων από τα περάσματα του Ολύμπου και των Σερβίων. Τα στρατεύματα της βρετανικής κοινοπολιτείας άρχισαν να στήνουν αμυντικές θέσεις στο ιστορικό πέρασμα των Θερμοπυλών. Ο στρατηγός Μπέρναρντ Φρέιμπεργκ έλαβε εντολή να υπερασπιστεί το παράκτιο πέρασμα ενώ ο στρατηγός Μακκέι να κρατήσει το χωριό Μπράλος. Από την πλευρά των Νεοζηλανδών η 5η Ταξιαρχία αναπτύχθηκε κατά μήκος του παραλιακού δρόμου, στις παρυφές των λόφων νότια της Λαμίας και στον ποταμό Σπερχειό.
Η 4η Ταξιαρχία τοποθετήθηκε στα δεξιά όπου ανέλαβε παράκτιες περιπολίες και η 6η Ταξιαρχία τέθηκε σε εφεδρεία. Στον Αυστραλιανό τομέα η 19η Ταξιαρχία, που αποτελούνταν από τα 2/4 και 2/8 τάγματα, ανέλαβε την υπεράσπιση του Μπράλου. Στις 19 Απριλίου τα 2/1ο και 2/5 τάγματα τέθηκαν υπό τη διοίκηση του αντιστράτηγου Τζορτζ Βάσεϊ και την ίδια μέρα το 2/11 τάγμα επανενώθηκε με την ταξιαρχία. Οι στρατηγοί Φρέιμπεργκ και Μακκέι ενημέρωσαν τους υφισταμένους τους ότι δεν θα υπάρξουν άλλες υποχωρήσεις, αγνοώντας τις συζητήσεις που πραγματοποιούνταν σε ανώτερο επίπεδο για τις προοπτικές εκκένωσης. Μετά τη μάχη ο Μακκέι είπε[1]:

    Θεωρούσα ότι θα κρατούσαμε για περίπου ένα δεκαπενθήμερο και θα καταρρέαμε υπό το βάρος των αριθμών[2][1]

Όταν έφτασαν οι εντολές της υποχώρησης το πρωί της 23ης Απριλίου αποφασίστηκε ότι οι δύο θέσεις θα προστατεύονταν από μία ταξιαρχία έκαστη. Αυτές οι ταξιαρχίες, η Αυστραλιανή 19η και η Νεοζηλανδική 6η, θα κρατούσαν τα περάσματα όσο το δυνατόν περισσότερο, επιτρέποντας στις άλλες μονάδες να αποσυρθούν. Ο στρατηγός Βάσεϊ, διοικητής της 19ης Ταξιαρχίας είπε:

    Εδώ είμαστε και εδώ θα μείνουμε[3][1]

Αυτό μεταφράστηκε από τον υποδιοικητή της ταξιαρχίας ως «η ταξιαρχία θα κρατήσει τις παρούσες αμυντικές της θέσεις ανεξάρτητα από το θα επακολουθήσει»[4][1]. Οι Γερμανοί επιτέθηκαν στις 11.30 πμ της 24ης Απριλίου, συνάντησαν ισχυρή αντίσταση, έχασαν δεκαπέντε άρματα και είχαν σημαντικές απώλειες[5]. Με την επίτευξη του στόχου να καθυστερήσουν τα γερμανικά στρατεύματα υποχώρησαν προς την κατεύθυνση των παραλίων εκκένωσης και έστησαν μία οπισθοφυλακή στη Θήβα[6].

H απουσία του ελληνικού στρατού από τη μάχη προκάλεσε δυσφορία σε μεγάλο κομμάτι των Ελλήνων στρατιωτών. Μετά την απελευθέρωση τη χώρας, σε έναν από τους λόγους του ο Άρης Βελουχιώτης απεκάλεσε το γεγονός "αιώνια ντροπή" για την Ελλάδα και για το καθεστώς που διηύθυνε τον πόλεμο.