Η συμβολή του Πολεμικού Ναυτικού στο Έπος του ΄40

Α’ ΜΕΡΟΣ

Ιωάννης Παλούμπης

Αντιναύαρχος Π.Ν. ε. α.

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ τ.64 σελ. 16,

ΙΟΥΛ-ΣΕΠ 2008, έκδοση Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος.

Αναδημοσίευση στο Περί Αλός με την έγκριση του ΝΜΕ.

Η ομιλία που ακολουθεί εκφωνήθηκε από τον Αντιναύαρχο ε.α. Ιωάννη Παλούμπη στην Πνευματική Εστία Παπάγου και στον Ναυτικό Όμιλο της Ελλάδος.

ΦΩΤΟ: Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος

Φίλες και Φίλοι,

Κατ’ αρχήν θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο και το Διοικητικό Συμβούλιο της Πνευματικής Εστίας Παπάγου για την τιμή που μου έκαμαν να με ορίσουν ως ομιλητή στην επέτειο μιας τέτοιας μεγάλης εθνικής ημέρας.

Το να επιχειρεί κανείς να μιλήσει στο προάστιο του Παπάγου για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, είναι ήδη μια πρόκληση, γιατί πρόκειται για ένα προάστιο που πολλοί κάτοικοί του έζησαν το Αλβανικό έπος, που όλοι σχεδόν το διδάχθηκαν σε παραγωγικές σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων και που το ίδιο το όνομα του προαστίου προέρχεται από τον πρωτεργάτη της νίκης, τον Αρχιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο. Την ημέρα του Αλβανικού έπους, του λαμπρού, του εκτυφλωτικού, του ανεπανάληπτου, φαντάζει δύσκολη μια παρουσίαση του έργου του Ναυτικού που, φαινομενικά τουλάχιστον, δείχνει λιγότερο λαμπρό, λιγότερο απίστευτο. Αν ήταν και λιγότερο ηρωικό, λιγότερο παράτολμο, θα το κρίνετε σεις από τα στοιχεία που θα προσπαθήσω να σας παρουσιάσω.

Κυρίες και Κύριοι.

Στις 15 Αυγούστου του 1940, ανήμερα της Μεγαλόχαρης, στις 08:25 το πρωί, το Πολεμικό Ναυτικό είχε τους πρώτους του νεκρούς και τραυματίες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με τον τορπιλισμό και τη βύθιση του Ευδρόμου «Έλλη», που μόλις είχε αγκυροβολήσει έξω απ’ το λιμάνι της Τήνου, για να μετάσχει στις εορταστικές εκδηλώσεις.
Η απροειδοποίητη και άνανδρη επίθεση παρέμεινε στην διεθνή ναυτική ιστορία ως μνημείο έλλειψης γενναιοφροσύνης και φιλοτιμίας αντιπάλου και στιγμάτισε περισσότερο απ’ ο,τιδήποτε άλλο το φασιστικό καθεστώς της Ρώμης.
Παράλληλα αποτέλεσε το επιστέγασμα μιας σειράς προκλήσεων κατά της Ελλάδας που στόχο είχαν να προλειάνουν το δρόμο για τη σχεδιαζόμενη επίθεση και να ενσπείρουν τον τρόμο στον ελληνικό λαό και τις ένοπλες δυνάμεις του. Πέτυχαν ακριβώς το αντίθετο. Χαλύβδωσαν τις ψυχές των ανδρών του Ναυτικού, αλλά και όλων των Ελλήνων, που περίμεναν την ευκαιρία της εκδίκησης.
Από την επομένη ήδη μέρα ήταν γνωστό πως η τορπίλη είχε εκτοξευθεί από ιταλικό υποβρύχιο. Είχαν άμεσα βρεθεί τμήματα των τορπιλών που χρησιμοποιήθηκαν.
Οι ιταλικές κατασκευαστικές εγγραφές επάνω σε όλα τα ευρεθέντα τμήματα δεν άφηναν καμία αμφιβολία για την προέλευση των τορπιλών και την εθνικότητα του υποβρυχίου. Ανεξάρτητα απ’ αυτό, το Ναυτικό και η τότε κυβέρνηση, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να παραμείνει η χώρα όσο το δυνατόν μακρύτερο χρονικό διάστημα έξω από τη δίνη του πολέμου δεν ανακοίνωσαν το παραμικρό, αλλά συνέχισαν με εντατικότερους ρυθμούς την προετοιμασία των Ενόπλων Δυνάμεων και της χώρας γενικότερα, για τον πόλεμο που αναπότρεπτα ερχόταν.
Είχα πάντα την άποψη πως ο πόλεμος στη θάλασσα είναι ο πλέον απάνθρωπος, αν μπορεί κανείς να πει πως υπάρχει και ανθρώπινος πόλεμος. Με τη σκέψη αυτή εννοώ πως το να βρίσκεσαι μέσα σ’ ένα πλοίο σε μάχη είναι έξω απ’ την ανθρώπινη φύση και απαιτεί πολύ περισσότερο γερά νεύρα, απ’ ό,τι αν είσαι στην ξηρά ή στον αέρα.

συνέχεια εδώ